A. Tại sao lai tạo cây điều giống phải dùng phương pháp ghép cành nhân giống vô tính?
Giống
cây điều ghép là cây công nghiệp thụ phấn chéo cho hạt lai tạo ra xu hướng dị ly rất lớn, điều đó xuất hiện cá thể tốt xấu khác nhau. Năng suất tốt nhất của các các thể này chưa tới 32%. Vì thế phương pháp chiết ghép cây điều giống để chọn lọc ra những cây điều ưu tú cho năng suất cao cũng như tăng trưởng phát triển tốt. Chiết ghép là phương pháp nhân giống vô tính, phương pháp chiết cành nuôi giữ đặc tính, đặc điểm tốt của cây mẹ nhưng không cho rễ cọc, bộ rễ chùm ăn nông, dễ làm cho cây đổ ngã khi gió to, mưa lớn. Vì thế phương pháp ghép giúp cây con tăng sức đề kháng vì có rễ cọc khoẻ, lấy nước, dinh dưỡng dể dàng trên các địa hình đôi núi và khí hậu khô han. Ngày nay công nghệ ghép cành ở cây điều đã được ứng dụng rất phổ biến ở nhiều nước nhiệt đới tạo ra hiệu quả kinh tế rất cao.
B. Tuyển chọn giống điều như thế nào?
Trong quần thể cây điều chọn ra những cây đầu dòng tốt nhất như cho năng suất cao, cây lùn, hình nấm, hạt to, cuốn nhỏ > 170 hạt/cây. hoa đầu cành lớn > 80%, quả ra chùm và không có sâu bệnh. cây điều đầu dòng thường cho năng xuất > 6 tấn hạt/hecta.
Điều là cây thụ phấn chéo, vì thế để tăng sự phát triển sinh trưởng cũng như làm phong phú, đa dạng về kiểu gen, chống dịch hại sâu bệnh nên trồngtheo tổ hợp, không nên trồng một vài dòng đơn độc. Cần chọn ra ít nhất từ 7 – 17 cây đầu dòng có thời gian nở hoa trùng nhau.
C. Các thể trạng lùn, bán lùn hay cao của cây điều do gen quy định
– Giống điều lùn: Dáng cây thấp, hình nấm, sớm phân cành và liên tục, có nhiều hoa đầu cành hơn điều cao, dể chăm sóc, đỗ ngã thấp năng suất cao hơn điều cao.
– Giống điều cao: Thân cây cao, thân chính phát triển mạnh, số hoa đầu cành thấp. Tán cây điều cao cồng kềnh khó chăm sóc và phòng trừ sâu bệnh, dễ đổ ngã cho năng suất thấp hơn điều lùn.
D. Các bước tuyển chọn giống điều:
– Chọn giống:
Trong quần thể điều rất phong phú về thể loại cây lùn, cây cao, cho quả nhiều, quả ít, quả to, quả nhỏ khác nhau. Từ đó chọn ra những cây điều tốt, năng suất cao, đạt tiêu chuẩn. Cây điều được bình tuyển làm giống phải có ít nhất từ 8 năm tuổi trở lên và được theo dõi rất kỹ về đặc điểm sinh trưởng phát triển, năng suất….
E. Cây điều tốt đạt tiêu chí sau:
– Tuổi cây: > 10 năm phát triển.
– Dáng cây: lùn hoặc bán lùn, hình nấm.
– Cho quả không cách năm.
– Hoa đầu cành > 90%.
– Quả chùm > 6 -7 quả/chùm.
– Số hạt/kg < 180 quả.
– Tỷ lệ nhân > 30%
– Cuốn nhỏ.
– Không sâu bệnh.
F Các bước ghép điều nhân giống điều vô tính :
– Ươm hạt lên cây con làm gốc ghép -> khu vườn nhân chồi ghép -> tiến hành ghép -> chăm sóc cây ghép trong vườn ươm -> theo dõi kiểm tra xác định chất lượng trước khi xuất vườn.
F.1. Chọn hạt làm gốc ghép:
Việc chọn giống lấy hạt gieo làm gốc ghép là yếu tố vô cùng kỹ lưỡng quyết định cây điều giống trong tương lai, Thường chọn hạt cây điều sẻ là cây điều lùn, hạt nhỏ, chắc, sức sống của hạt khoẻ, cây con phát triển mạnh, đồng đều.
F.2 Xử lý ủ hạt nảy mầm:
Loại bỏ hạt lửng bằng cách cho hạt vào nước, rửa sạch và ngâm nước trong vòng 2 ngày, tiến hành ủ trong cát ẩm, nền dể thoát nước, nơi râm mát, phủ xác thực vật, rơm rạ chờ 4 – 5 ngày thì hạt nảy mầm. Sau đó gâm vào bịch ươm tưới ẩm hàng ngày. Chăm sóc cây điều con như trên liên tục trong 2 tháng rồi tiến hành ghép.
F.3 Cách chọn chồi ghép
Chon chồi quyết định thành bại năng suất cây điều sau này. Chồi ghép không bị nhiễm sâu bệnh, tuổi của chồi tương đương với tuổi gốc ghép (2 tháng) thì tỷ lệ sống cao. Nếu tuổi của chồi ghép quá non khi ghép dẫn đến chồi ghép bị héo dần do bị mất nước vì nồng độ dịch bào gốc ghép cao hơn nồng độ dịch bào chồi ghép nước sẽ chuyển xuống gốc ghép, cây ghép còi cọc, kém phát triển.
Vận chuyển chồi ghép xa cần lót giấy báo, xếp vào thùng xốp có lót đá ở đáy thùng. Cách giữ này có thể bảo quản được chồi ghép tới 4 ngày vẫn đạt tỷ lệ ghép sống 100%.
Vận chuyển ngắn hoặc ghép nhanh cần để nơi thoáng mát, cách này bảo quản chồi được 2 ngày vẫn đạt tỷ lệ ghép sống 100%.
F.4. Cách ghép
Có 3 phương pháp ghép: ghép vát, ghép nêm và ghép mắt. Ghép vát chồi thông dụng nhất là sử dụng dao ghép cắt vát điểm ghép của chồi và gốc ghép. Khi ghép được áp vào nhau tạo tiếp giáp với nhau sau 7 – 10 ngày 2 mặt đã liền nhau và gốc ghép cung cấp dinh dưỡng cho chồi ghép, thúc đẩy chồi ghép phát triển bung chồi ra ngoài, sau 2 tháng có 2 tầng lá có thể xuất vườn.
Để ghép đạt tỷ lệ sống cao cần chọn những tháng nắng tránh tháng mưa nhiều. Thời vụ tốt nhất là từ tháng 6 đến tháng 8 để tiến hành ghép chồi
Kỹ thuật ghép: thường hép vát, nilon quấn quanh điểm ghép là loại nilon mỏng, quấn 5 – 7 vòng, quấn bao kín 1 lớp bọc chống thoát nước và cung cấp nước cho chồi ghép.
F.5. Chăm sóc cây ghép:
Cây cần tưới ẩm bằng vòi phun hằngg ngày, sử dụng thuốc kích thích sinh trưởng Actonic để phun. Nồng độ theo hướng dẫn in trên bao bì.
Trước khi xuất vườn 7 – 10 ngày cần phân loại cây tốt thành một nhóm để xuất vườn trước, cây xấu thành một nhóm tiếp tục chăm sóc, bón phân bổ sung, kích thích sinh trưởng mới được xuất trồng.
Bảo quản cây ghép: Cần giữ cho cây sinh trưởng chậm lại là hạn chế chăm bón, tưới nước. Đặt bầu ghép lên lớp nilon cách ly đất là cách tốt nhất hạn chế sinh trưởng của cây ghép trong bầu, kết hợp với hạn chế đến mức thấp nhất tưới nước cho cây.
F.6. Kiểm tra chất lượng giống ghép trước khi xuất vườn:
– Kiểm tra chất lượng giống ghép theo các tiêu chuẩn sau đây:
– Có đủ 2 tầng tán lá khoẻ, lá bánh tẻ, tầng lá thứ 2 cứng cáp, không héo khi vận chuyển trồng.
– Chiều cao cây > 30 cm
– Đường kính gốc ghép đạt 0,8 – 1 cm trở lên
– Điểm ghép chắc liền tròn đều trên thân chính. Chiều cao điểm ghép không quá 20cm.
– Cây xuất vườn phải được đảo bầu tối thiểu trước 10 ngày.
– Cây xuất vườn phải có nhãn đầy đủ bảo đảm chất lượng giống.
Người kiểm tra phải ký vào phiếu kiểm tra và ký vào nhãn, cùng với người sản xuất giống chịu trách nhiệm trước tổ chức sản xuất và chịu trách nhiệm đối với trồng giống điều của mình.
– Thông tin nhãn:
– Tên, địa chỉ cơ sở ươm, tên giống điều ghép, nhãn được treo bằng dây vải hoặc bấm ghim vào thân.
Vườn Uơm Cây Giống Eakmat Đắk Lắk Giá Rẻ Chất Lượng 